เชื่อว่ามีผู้ปกครองหลายท่านที่ยังคงสงสัยว่า หลักสูตร Bilingual Program คืออะไร ต่างกันกับ English Program (EP) อย่างไร แล้วจะให้ลูกเรียนหลักสูตรไหนดี? ถึงจะเหมาะสมกับช่วงวัย และเพื่อให้ลูกๆ ได้เรียนรู้อย่างเต็มประสิทธิภาพมากที่สุด มาไขข้อสงสัย และศึกษาเพิ่มเติม เพื่อวางแผนอนาคตให้ลูกๆ กันได้ในบทความนี้

Bilingual Program คืออะไร
Bilingual Program คือ การเรียน การสอนสองภาษา มีทั้งภาษาไทย และภาษาอังกฤษเป็นภาษาหลักในการเรียนการสอนวิชาต่างๆ โดยที่มาของการเรียนการสอนแบบ Bilingual เริ่มต้นจากแถบประเทศสหรัฐอเมริกา แคนาดา และประเทศในเอเชียอย่างประเทศจีน เกาหลี และฮ่องกง ทั้งนี้ เริ่มเข้ามามีบทบาทสำคัญในประเทศไทยอีกด้วย ซึ่งวัตถุประสงค์หลักที่สำคัญของหลักสูตรนี้คือภาษาอังกฤษ ที่ใช้เป็นภาษาสากล และใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลก หากเด็กๆ ได้เรียนรู้ไปพร้อมๆ กันทั้งสองภาษา จะทำให้สื่อสารภาษาอังกฤษได้อย่างคล่องแคล่ว และมีประสิทธิภาพ อีกทั้งยังสามารถใช้ภาษาอังกฤษในการศึกษาหาความรู้ และนำความรู้มาพัฒนาตัวเองได้อย่างต่อเนื่องอีกด้วย
ลักษณะของหลักสูตร Bilingual
สำหรับหลักสูตร Bilingual Program จะเน้นการเรียนการสอนสองภาษา ทั้งภาษาหลักอย่างภาษาไทย ซึ่งเป็นภาษาประจำชาติ ควบคู่ไปกับภาษาที่สองที่เป็นภาษาต่างประเทศอย่างภาษาอังกฤษ โดยครูผู้สอนเป็นครูชาวต่างชาติที่เป็นเจ้าของภาษาโดยตรง ซึ่งมีข้อดีคือจะได้เรียนรู้ทักษะภาษา การออกเสียงตามสำเนียงที่ถูกต้อง และด้านอื่นๆ ที่ช่วยพัฒนาการเรียนรู้ได้อย่างดี ทั้งนี้ยังมีสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ การเสริมสร้างทักษะ และความจำ การได้พบเจอเพื่อนใหม่ๆ ที่คุยกันอย่างหลากหลายภาษา ก็เป็นการเปิดโอกาสให้ได้พอเจออะไรใหม่ๆ และสังคมใหม่ๆ อีกด้วย
ข้อดีของหลักสูตร Bilingual
เมื่อได้รู้กันไปแล้วว่า หลักสูตร Bilingual คืออะไร มีลักษณะการเรียนการสอนเป็นอย่างไร สามารถพัฒนาการเรียนรู้ของเด็กๆ ด้านใดได้บ้าง ต่อไปมาดูกันว่าหลักสูตรของ Bilingual ยังมีข้อดีอย่างไรอีกบ้าง
- เด็กๆ ได้รับความมั่นใจในการใช้ภาษาอังกฤษมากขึ้น
- สามารถสื่อสารได้คล่องแคล่วทั้งสองภาษา ทั้งภาษาไทย และภาษาอังกฤษ
- ภาษาอังกฤษ เป็นภาษาสากลที่ใช้กันทั่วโลก หากมีความเข้าใจ และสื่อสารได้อย่างคล่องแคล่ว ไม่ว่าจะไปเที่ยวที่ไหน หรือเรียนต่อต่างประเทศ ก็สะดวกมากขึ้น
- ส่งเสริมให้เด็กๆ ได้มีทักษะพื้นฐานภาษาอังกฤษตั้งแต่ยังเล็ก เพราะวัยเด็กคือช่วงเวลาที่มีพัฒนาการทางสมอง ทำให้จดจำ และเรียนรู้ได้เร็ว หากสร้างความคุ้นเคย โดยการฝึกพูด อ่าน เขียน ก็จะช่วยให้คุ้นเคยกับภาษามากขึ้น
- ได้เรียนรู้วัฒนธรรมไปพร้อมๆ กัน เมื่อเด็กๆ ได้เรียนภาษา จะไม่ได้เรียนถึงการสื่อสารอย่างเดียวเท่านั้น แต่จะได้เรียนรู้ถึงวัฒนธรรมต่างๆ ที่เกี่ยวกับภาษานั้นๆ ด้วย
ข้อเสียของหลักสูตร Bilingual
นอกจากนี้ หลักสูตรของ Bilingual ยังมีข้อเสีย ดังนี้
- เนื้อหาที่เป็นวิชาการ อาจจะไม่ลงลึกเท่ากับหลักสูตรภาษาไทย ทำให้เนื้อหาบางวิชาอาจตกหล่น จนเด็กๆ หลายคนไม่รู้เนื้อหาในส่วนนั้น ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อการสอบเข้าโรงเรียนอื่น หรือสอบเพื่อวัดคะแนนความรู้
- หากเปลี่ยนการเรียนจากหลักสูตรปกติ มาเป็นหลักสูตรสองภาษา เด็กๆ อาจต้องใช้เวลาในการปรับตัวให้คุ้นเคยกับภาษาก่อน

English Program (EP) คืออะไร
หลักสูตร English Program (EP) คือหลักสูตรที่มีการเรียนการสอนในวิชาต่างๆ ด้วยภาษาอังกฤษทั้งหมด ยกเว้นบางวิชา เช่น ภาษาไทย สังคมศึกษา หรือประวัติศาสตร์ที่จะสอนเป็นภาษาไทย โดยหลักสูตร EP นั้นถูกจัดขึ้นโดยกระทรวงศึกษาธิการ ตามโครงการการจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการเป็นภาษาอังกฤษ เพื่อพัฒนาศักยภาพ ความรู้ ความสามารถ และทักษะทางภาษาของนักเรียนให้มีศักยภาพสูงเทียบเท่ากับเด็กคนอื่นๆ
ลักษณะของหลักสูตร EP
สำหรับหลักสูตร EP จะมีการเรียนการสอนตามหลักสูตรภาษาไทย เพียงแต่เนื้อหาจะอยู่ในรูปแบบของภาษาอังกฤษ และบางวิชาที่เป็นเนื้อหาหลัก ก็จะสอนด้วยภาษาไทยทั้งหมด ในส่วนของครูผู้สอน หากเป็นวิชาที่มีเนื้อหาภาษาอังกฤษ ก็จะเป็นครูชาวต่างชาติ แต่ถ้าหากมีวิชาภาษาไทย ก็จะเป็นครูคนไทยที่เข้ามาสอน ซึ่งการเรียนการสอนนี้ บางโรงเรียนก็อาจมีวิธีการสอนที่แตกต่างกันไปด้วย และอย่างสุดท้าย บรรยากาศ หรือสภาพแวดล้อมโดยส่วนใหญ่แล้ว เพื่อนๆ ร่วมชั้นก็จะเป็นนักเรียนไทย ทำให้การสื่อสาร บรรยากาศการเรียน การทำกิจกรรม ก็จะยังคงความเป็นวัฒนธรรม และสังคมไทยอยู่
ข้อดีของหลักสูตร EP
สำหรับหลักสูตรของ EP จะมีข้อดีที่ควรศึกษา และทำความเข้าใจก่อน ดังนี้
- หลักสูตร EP ทำให้เด็กๆ คุ้นเคยกับภาษาอังกฤษมากขึ้น โดยลงลึกไปตั้งแต่คำศัพท์พื้นฐาน ประโยคสนทนาต่างๆ ทำให้สามารถนำภาษาอังกฤษมาใช้ได้อย่างคล่องแคล่ว
- เด็กๆ ที่ได้เรียนรู้สองภาษา ก็เป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้ในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นการศึกษาต่อในระดับสูงที่ต้องใช้ภาษาอังกฤษเป็นหลัก หรือการศึกษาต่อต่างประเทศ
- ข้อดีสำหรับผู้ปกครองที่เลี้ยงลูก 2 ภาษา คือการที่เด็กๆ จะมีความคุ้นเคยกับภาษา จนสามารถพูด อ่าน และเขียนได้คล่องมากขึ้น
- ได้เรียนรู้ถึงวัฒนธรรม และด้านสังคมที่แตกต่างกัน เพราะบางวิชาที่ครูสอนเป็นชาวต่างชาติ หรือเพื่อนร่วมห้องเรียนบางคนเป็นชาวต่างชาติ ก็จะมีวัฒนธรรมที่หลากหลายให้ได้เรียนรู้โลกกว้างได้มากขึ้น
ข้อเสียของหลักสูตร EP
ทั้งนี้ ในหลักสูตร EP นั้นก็ยังข้อเสียที่ควรพิจารณา ดังนี้
- หลักสูตรที่เน้นเป็นภาษาอังกฤษ ทำให้ต้องเจอกับคำศัพท์วิชาการเยอะ และบางคำอาจเป็นคำที่ไม่คุ้นเคย ซึ่งอาจทำให้การเรียนนั้นยากขึ้นกว่าเดิม
- ผู้เรียนจะได้ทักษะการฟัง พูด อ่าน และเขียนที่ดีขึ้น แต่เรื่องทักษะการสื่อสาร การตั้งคำถาม การถามตอบอาจจะไม่ได้ดีเท่าที่ควร แต่ก็ขึ้นอยู่กับหลักสูตรการเรียนการสอนแต่ละโรงเรียนด้วย
- วิชาการสอนที่เป็นภาษาอังกฤษ ที่บางครั้งก็อิงจากเนื้อหาหลักสูตรของไทย หรือเนื้อหาหลักสูตรของต่างประเทศ เพราะครูผู้สอนที่เป็นชาวต่างชาติจะมีความถนัดมากกว่า ทำให้นักเรียนได้เนื้อหาที่ไม่ครบถ้วน ซึ่งส่งผลเสียต่อการสอบสอบเข้าโรงเรียนอื่น หรือการสอบเพื่อยื่นคะแนนเข้ามหาลัยในไทยได้
- เนื้อหาที่เป็นวิชาการจะไม่ลงลึกเท่ากับหลักสูตรภาษาไทย ทำให้บางวิชาเนื้อหาอาจตกหล่นได้

Bilingual Program กับ English Program (EP) ต่างกันอย่างไร
แล้วหลักสูตร Bilingual กับ EP ต่างกันอย่างไร?
หลักสูตร Bilingual เป็นหลักสูตรที่เรียนทั้ง 2 ภาษา โดยวิชาที่สอนใช้ภาษาไทยเป็นหลัก เช่น วิชาภาษาไทย สังคม ประวัติศาสตร์ เป็นต้น และใช้ภาษาอังกฤษในการสอน เช่น วิชาภาษาอังกฤษ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เป็นต้น ส่วนใหญ่หลักสูตรนี้จะใช้ครู 2 คนในห้องเดียวกัน คือมีทั้งครูไทย และครูชาวต่างชาติ ซึ่งขึ้นอยู่กับแต่ละโรงเรียน มีข้อดีคือเด็กๆ ได้เรียน 2 ภาษาไปพร้อมๆ กัน ทำให้เด็กๆ เข้าใจเนื้อหามากยิ่งขึ้น แต่ก็ยังมีข้อเสียคือการเรียนการสอนที่เป็นทั้งไทย และอังกฤษอาจทำให้เด็กๆ เรียนรู้ภาษาใดภาษาหนึ่งได้ไม่เต็มที่เท่าที่ควร
แต่หลักสูตร EP คือหลักสูตรที่มีการเรียนการสอนในวิชาต่างๆ ด้วยภาษาอังกฤษเป็นหลัก และตามด้วยภาษาไทย ตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการจะมีครูผู้สอนเป็นครูชาวต่างชาติ หรือครูคนไทยที่สื่อสารด้วยภาษาอังกฤษได้ดี ส่วนเนื้อหาบางวิชาก็อ้างอิงจากเนื้อหาของไทยเป็นหลัก หรืออาจจะอ้างอิงจากเนื้อหาของต่างประเทศด้วย ซึ่งมีข้อดีคือเด็กๆ ได้เข้าใจเนื้อหาที่กว้างมากขึ้น ทำให้เรียนต่อต่างประเทศ หรือสอบเข้าคณะภาคอินเตอร์ได้ไม่ยาก เพราะมีพื้นฐานมาก่อนแล้ว แต่ข้อเสียคืออาจจะไม่ได้เรียนเนื้อหาบางส่วนที่เป็นภาษาไทย ซึ่งบางวิชาก็อาจจะสำคัญต่อการสอบวัดความรู้ หรือสอบมหาวิทยาลัยในไทย
ควรให้ลูกเรียนหลักสูตรไหนดี?
เชื่อว่าผู้ปกครองหลายๆ ท่าน อาจจะยังลังเล หรือมีคำถามมากมายว่า ควรส่งลูกเรียนหลักสูตรไหนดี เพราะโรงเรียนแต่ละโรงเรียนก็มีหลักสูตรที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งหากยังตัดสินใจไม่ได้ ก็ลองสังเกตว่าเด็กๆ มีความชอบเกี่ยวกับอะไร มีพัฒนาการด้านไหนที่น่าสนใจ และน่าส่งเสริมบ้าง จากนั้นก็ลองตั้งวัตถุประสงค์ว่า ตัวเองอยากให้การเรียนรู้ของลูกไปในลักษณะใด เพราะหลังที่ได้รู้ว่าหลักสูตร Bilingual และ EP คืออะไร และแตกต่างกันอย่างไรไปแล้ว ผู้ปกครองก็จะเห็นภาพรวมมากขึ้นว่าต้องการให้ลูกเรียนโดยเน้นภาษาอังกฤษเป็นหลัก เพื่อการต่อยอดในอนาคต หรือต้องการให้ลูกได้ทั้งเนื้อหาภาษาไทย และภาษาอังกฤษ เพื่อการเรียนรู้ที่หลากหลาย

ข้อดีของการให้ลูกเรียนโรงเรียน 2 ภาษา
ข้อดีของการให้ลูกเรียนโรงเรียน 2 ภาษา หรือการเลี้ยงลูก 2 ภาษา นอกจากจะทำให้เด็กๆ ได้มีความคิด ความอ่านที่ฉลาดกว่าเด็กทั่วไปแล้ว ก็ยังมีข้อดีอื่นๆ ดังนี้
สามารถประมวลได้ 2 ภาษาตั้งแต่เด็ก
การให้ลูกได้เรียนทั้งภาษาไทย และอังกฤษ ทำให้เด็กๆ เกิดการเรียนรู้ ความเข้าใจ ถึงความแตกต่างของคำศัพท์ทั้งสองภาษาได้อย่างดี เช่น ผู้ปกครองสอนคำศัพท์ง่ายๆ โดยสอนภาษาไทย และภาษาอังกฤษควบคู่กันไป เด็กๆ ก็จะเกิดการเรียนรู้ และจดจำ ทำให้เกิดความเข้าใจภาษานั้นๆ ได้ดีมากขึ้น
กระบวนการคิดของสมองมีประสิทธิภาพ
การเรียนหลักสูตรสองภาษา หรือ Bilingual Program สำหรับเด็กคือการทำให้สมองของเด็กมีการเรียนรู้ จากภาษาที่หลากหลาย ได้เรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้กระบวนการคิด หรือการเรียนรู้มีประสิทธิภาพมากกว่าเด็กที่พูดได้ภาษาเดียว เช่น การที่เด็กๆ เรียนหลักสูตรสองภาษา หรือการเลี้ยงลูก 2 ภาษา ที่ทำให้ลูกได้ทั้งการพูด การอ่าน และการเขียนทั้งภาษาไทย และภาษาอังกฤษ จะทำให้ลูกๆ เกิดการเรียนรู้ที่หลากหลายขึ้น
มีความคิดหลากหลายมุมมอง
นอกจากการเรียนรู้ภาษาที่แตกต่างกัน เด็กๆ ก็จะได้เรียนรู้ถึงวัฒนธรรม และปรับตัวให้เข้ากับสังคมที่แตกต่างกันออกไป ช่วยเปิดโอกาสให้เด็กๆ ได้เรียนรู้อะไรใหม่ๆ เปิดมุมมองใหม่ๆ และเข้าใจผู้อื่นได้ง่าย เช่น การเรียนกับครูต่างชาติ หรือเพื่อนที่เป็นต่างชาติ ก็จะทำให้เด็กๆ ได้เรียนรู้ถึงวัฒนธรรมที่แตกต่างกันนั่นเอง
สรุป
เห็นกันไปแล้วว่าหลักสูตร Bilingual กับ EP มีความต่างกันอย่างไร ซึ่งจะเห็นได้ว่าข้อดีของการเลี้ยงลูก 2 ภาษานั้นได้เปรียบมากกว่า เพราะเด็กๆ จะเกิดการเรียนรู้ และพัฒนาทักษะภาษาได้ไว มีความรู้ ความเข้าใจในภาษานั้นๆ ได้อย่างดี ช่วยต่อยอดการเรียน สามารถเรียนต่างประเทศ หรือเข้าคณะอินเตอร์ได้อย่างสบายๆ และง่ายต่อการติดต่อสื่อสารในเรื่องการทำงานด้วยเช่นกันสำหรับผู้ปกครอง ที่อยากให้เด็กๆ ได้เรียนรู้สองภาษา เพื่อเสริมสร้างทักษะ กระบวนการคิดที่เหมาะสม ที่ Speak Up รับสอนเด็กๆ ที่มีอายุตั้งแต่ 2.5 ปี ถึง 12 ปี ด้วยการประยุกต์ใช้การสอนแบบมอนเตสซอรี่ (Montessori) และทำการสอนโดยคุณครูมืออาชีพที่มีประสบการณ์ และเทคนิคในการสอนภาษาเด็กเล็ก ที่พร้อมจะช่วยให้เด็กๆ ได้เรียนรู้ภาษาอย่างสนุกสนาน และสามารถนำไปใช้ได้จริง