fbpx

รวม 7 กิจกรรมพัฒนา EQ ทำได้ง่าย ๆ เพิ่มความฉลาดทางอารมณ์ในเด็ก

สารบัญ
พัฒนา eq

รวม 7 กิจกรรมพัฒนา EQ ทำได้ง่าย ๆ เพิ่มความฉลาดทางอารมณ์ในเด็ก

ถ้าอยากให้ลูกน้อยได้ใช้ชีวิตอย่างสร้างสรรค์และมีความสุข ผู้ปกครองควรเลี้ยงลูกอย่างใส่ใจตั้งแต่ตอนตั้งครรภ์ และช่วงที่อายุยังน้อยเป็นช่วงสำคัญที่จำเป็นต้องใส่ใจในเรื่องของพัฒนาการ จะเป็นการดีที่คุณพ่อกับคุณแม่หาข้อมูลเกี่ยวกับพัฒนาการในวัยเด็กอยู่เสมอ ๆ 

ในบทความนี้ทาง Speak up จะแนะนำว่าการเน้นพัฒนา EQ  หรือก็คือการเพิ่มความฉลาดทางอารมณ์ คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร พร้อมแนะนำกิจกรรมที่ช่วยพัฒนา EQ ได้เป็นอย่างดีว่ามีอะไรบ้าง

ทำความรู้จักกับ Emotional Quotient (EQ)

อีคิว หรือภาษาอังกฤษเรียกว่า EQ (Emotional Quotient) แปลว่า  ความฉลาดทางอารมณ์ ที่ควรริเริ่มปลูกฝังตั้งแต่วัยเด็ก โดยส่วนนี้จะเป็นการเพิ่มความสร้างสรรค์และความสุขให้กับลูกได้ แน่นอนว่าหากมีการปลูกฝังที่ดี ก็จะส่งผลต่อการเข้าสังคมในตอนโต ความสามารถในการจัดการอารมณ์และความรู้สึก สามารถเข้าใจอารมณ์ที่เกิดขึ้นจากตัวเอง และสามารถควบคุมอารมณ์ของตัวเองได้อย่างเหมาะสม ซึ่งสิ่งนี้เป็นสิ่งสำคัญในการใช้ชีวิตตลอดทั้งชีวิต ดังนั้นการฝึก EQ จึงเป็นเรื่องที่สำคัญมาก

eq กับ iq ต่างกันอย่างไร

อีคิว (EQ) กับ ไอคิว (IQ) ต่างกันอย่างไร?

สิ่งสำคัญที่ทำให้ลูกของคุณพ่อและคุณแม่ สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างปกติหรือราบรื่น จำเป็นต้องเรียนรู้เพื่อเพิ่มศักยภาพในด้านต่างๆ ให้กับลูก จำเป็นที่จะต้องเรียนรู้การเข้าสังคมอย่างถูกต้อง และเมื่อประสบพบเจอปัญหาจะสามารถแก้ได้อย่างไร โดยจะเกี่ยวเนื่องกับคำว่า อีคิว (EQ) และ ไอคิว (IQ) ซึ่งมีความแตกต่างดังนี้

  • ไอคิว (IQ) คือระดับเชาวน์ปัญญาที่จะเน้นในเรื่องความคิด ความเป็นเหตุเป็นผล การวิเคราะห์สถานการณ์ รวมถึงการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ต่าง ๆ จะส่งผลต่อการเรียนรู้เกี่ยวกับด้านวิชาการได้เป็นอย่างดี ในส่วนตรงนี้นับว่าเป็นศักยภาพของสมองที่มีมาตั้งแต่เกิด สามารถเพิ่มขึ้นได้แต่ไม่มากนัก
  • อีคิว (EQ) คือ ความสามารถรับรู้บรรยากาศโดยรอบเกี่ยวกับอารมณ์ความรู้สึกของตัวเอง และรับรู้ความรู้สึกของคนอื่น นอกจากนี้ก็ยังจะมีการจัดการอารมณ์ของตนเองอย่างเหมาะสม ซึ่งในส่วนนี้ถือว่าพัฒนาได้ตลอดชีวิต แต่แนะนำว่าให้ พัฒนา EQ ตั้งแต่เด็กเพื่อสามารถมีชีวิตที่ดีได้ในอนาคต

องค์ประกอบของอีคิว (EQ) มีอะไรบ้าง?

สำหรับองค์ประกอบของ EQ ที่ทางกรมสุขภาพจิตของไทยได้ให้นิยามไว้ว่าองค์ประกอบสำคัญ 3 ประการ ที่จำเป็นจะต้องมีในเด็กที่กำลัง พัฒนา EQ ดังนี้

ด้านดี

ด้านที่ดี คือ สามารถจัดการความรู้สึกของตัวเอง รวมไปถึงการควบคุมได้เป็นอย่างดี สามารถรับรู้ความต้องการของตัวเองได้ สามารถเข้าใจและยอมรับในสิ่งที่คนอื่นเป็น มีความสัมพันธ์ในรูปแบบเป็นผู้รับและเป็นผู้ให้ ผิดต้องขอโทษ หากโกรธ ต้องรู้จักการให้อภัย

ด้านเก่ง

ด้านที่เก่ง คือ สามารถรู้ตัวตนของตัวเองว่าเป็นอย่างไร เมื่อประสบพบเจอเรื่องราวจะจัดการและจะแก้ปัญหาอย่างไร พร้อมสร้างพลังบวกให้ตัวเองอยู่เสมอ มีเป้าหมายในการทำอะไรบางอย่าง สามารถยอมรับกับความล้มเหลวและพัฒนาต่อไปได้

ด้านสุข

ด้านสุข คือ ด้านที่สามารถดำเนินชีวิตของตนเองได้อย่างเป็นสุข ซึ่งจุดนี้เป็นสิ่งสำคัญสำหรับลูกเป็นอย่างมาก ทางที่ดีคือสามารถมีความสุขได้ด้วยตัวเองโดยไม่ต้องพึ่งพาใคร มีความมั่นอกมั่นใจ มีความรู้สึกภาคภูมิใจในตัวเอง พอใจกับชีวิตที่ตัวเองเป็นอยู่ และสามารถหาความสงบทางจิตใจให้กับตนเองได้

ทักษะสำคัญในการสร้างอีคิว

ทักษะสำคัญในการสร้างอีคิว (EQ)

สำหรับการเพิ่มความฉลาดทางอารมณ์ ต้องบอกเลยว่าเป็นสิ่งจำเป็นต้องเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยลูกในวัยเด็กน้อยควรจะเน้นในการ พัฒนา EQ ผ่านการพบเจอสถานการณ์ต่าง ๆ ทั้งภายนอกและภายใน เพื่อที่จะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เหมาะสม การเรียนรู้สภาพจิตใจของตนเอง และการเอาชนะตัวเองให้ได้ โดยทักษะที่ควรจะเน้น แบ่งได้เป็น 4 ทักษะดังนี้

1. การจัดการตนเอง

ในการจัดการตนเอง หมายถึงการจัดการควบคุมความรู้สึกนึกคิด รวมไปถึงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมหรือหุนหันพลันแล่น ในจุดนี้แนะนำว่าให้ลูกของคุณพ่อและคุณแม่เรียนรู้วิธีที่จะควบคุมอารมณ์ของตัวเอง เรียนรู้การปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ เช่น เมื่อเด็กมีอารมณ์โกรธ ลองฝึกให้เด็ก “ขอเวลานอก” เพื่อให้เด็กได้อยู่กับตัวเองสักพัก และสามารถจัดการกับอารมณ์โกรธได้ด้วยตัวเอง

2. การตระหนักรู้ในตนเอง

ในการตระหนักรู้ในตนเอง ก็คือการเข้าใจอารมณ์ที่เกิดขึ้นภายในลูกของเรา เมื่อเกิดอารมณ์นี้นำไปสู่ความคิดแบบไหน และนำไปสู่พฤติกรรมใด ซึ่งในจุดนี้หากลูกทำความเข้าใจเป็นอย่างดี ก็จะสามารถแก้ปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดจากอารมณ์ภายใน และได้เรียนรู้เข้าใจตนเองมากยิ่งขึ้น

3. การรับรู้ และมีส่วนร่วมทางสังคม

ถ้าลูกเราสามารถพัฒนา 2 ข้อแรกได้ การรับรู้ความรู้สึกของผู้อื่นจึงเป็นเรื่องสำคัญไม่ใช่น้อย หรือก็คือความฉลาดทางอารมณ์ โดยแนะนำเบื้องต้นควรเข้าใจอารมณ์ความรู้สึกที่คนรอบข้างแสดงออกมา รวมไปถึงความต้องการ หากปรับตรงนี้ได้ดีจะเป็นการต่อยอดในการเข้าสังคมทำให้ใช้ชีวิตประจำวันได้ดียิ่งขึ้น

4. การจัดการความสัมพันธ์กับผู้อื่น

สิ่งที่หล่อเลี้ยงจิตใจได้ดีที่สุดก็คือความสัมพันธ์ ไม่ว่าจะเป็นความสัมพันธ์กับครอบครัว ญาติมิตร เพื่อน หรือแม้แต่คนรักในอนาคต ถ้ามีการ พัฒนา EQ ที่ดี จะสามารถรักษาความสัมพันธ์ที่มีอยู่ได้ ช่วยในการสื่อสาร และสามารถส่งต่อสิ่งดี ๆ ให้กับผู้อื่นได้

กิจกรรมพัฒนา eq

7 กิจกรรมพัฒนา EQ สำหรับเด็ก ทำได้ง่าย ๆ

สำหรับคุณพ่อคุณแม่หรือผู้ปกครองที่ไม่รู้ว่าจะเริ่มต้นพัฒนา EQ ให้กับลูกอย่างไร Speak Up ขอเสนอ 7 กิจกรรมง่าย ๆ ที่สามารถเลือกหรือนำไปปรับใช้เพื่อพัฒนา EQ สำหรับเด็กได้

1. เล่นตุ๊กตาหรือหุ่นยนต์

การเล่นตุ๊กตาหรือเล่นหุ่นยนต์จะช่วยให้ลูกได้ฝึกจิตนาการต่าง ๆ และสามารถรับรู้ความรู้สึกของลูกผ่านการเล่นตุ๊กตาหรือหุ่นยนต์ ซึ่งจะสามารถแสดงความรู้สึกนึกคิด พัฒนา EQ  ของลูกได้ ในจุดนี้คุณพ่อกับคุณแม่สามารถสอนให้ลูกเรียนรู้อารมณ์ในแบบต่าง ๆ เพิ่มเติมได้

2. การวาดภาพระบายสี

การวาดภาพระบายสีเป็นการฝึกจินตนาการของลูกแบบไร้ขอบเขต เพราะการวาดภาพหรือระบายสี เป็นสิ่งที่ไม่มีผิดไม่มีถูก ในจุดนี้จะเป็นการพัฒนา EQ ที่ดี เพราะลูก ๆ จะสามารถมีสมาธิ จดจ่อกับสิ่งตรงหน้า และแน่นอนว่าสามารถเติมเต็มความสนุกได้อีกด้วย

3. ร้องเพลง หรือเต้น

การร้องเพลงหรือการเต้น โดยสามารถเลือกเพลงที่เหมาะสมตามแต่ละวัยได้ เพราะหากลูกได้ร้องเพลงและเต้น จะช่วยในการพัฒนาสมองได้เป็นอย่างมาก โดยเสียงดนตรีจะสามารถพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ได้โดยตรง แถมยังส่งเสริมความกล้าแสดงออกของเด็ก ๆ ได้อีกด้วย

4. อ่านนิทานให้ฟัง

การเล่านิทานนับเป็นอีกหนึ่งอย่างที่จะช่วยในเรื่องของจินตนาการ ผ่านการเล่านิทานของคุณพ่อคุณแม่ที่เน้นความสนุกสนาน ทำให้เด็กมีความสุขและตื่นเต้นกับเรื่อง อีกทั้งยังเป็นการสร้างสัมพันธ์ที่ดีกับพ่อแม่ และจะทำให้ลูกสามารถปรับตัวในการสร้างความสัมพันธ์ได้ในอนาคต ซึ่งถือว่าเป็น วิธีเพิ่ม EQ ที่ดีมาก ๆ

5. ออกกำลังกาย

การออกกำลังกายบ่อย ๆ จะเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับลูกได้เป็นอย่างดี ในขณะที่ออกกำลังกายนั้นจะมีการหลั่งสารเอ็นโดรฟิน ซึ่งเป็นสารแห่งความสุข รวมไปถึงการพัฒนาระบบประสาทให้เป็นไปได้ด้วยดี  เมื่อเกิดปัญหาขึ้น ลูกจะสามารถคิดวิเคราะห์ และผ่านเรื่องราวเหล่านั้นไปได้ เป็นการฝึก EQ ในชีวิตประจำวันได้

6. การแสดงสวมบทบาท

การแสดงสวมบทบาท นับว่าเป็นวิธีเพิ่ม EQ ที่เด็กจะได้สวมบทบาทเป็นตัวละครต่าง ๆ เพื่อที่จะได้เข้าใจความรู้สึกนึกคิดของตัวละครนั้น ๆ ในขณะเดียวกันก็ยังสามารถสร้างสัมพันธ์อันดี มีความเข้าอกเข้าใจความรู้สึก และการกระทำของบทบาทอื่น ๆ

7. การใช้คำสอนความรู้สึก

การใช้คำสอนความรู้สึกเป็นวิธีเพิ่ม EQ  โดยเป็นการให้ลูกได้เรียนรู้ความรู้สึกของคำต่าง ๆ ที่เหมาะสมตามแต่ละวัย ถ้ามองก็เหมือนเป็นการเรียนรู้คำและความหมายเหมือนตอนเรียนหนังสือ  แต่ทีนี้จะลงลึกโดยเน้นคำที่เป็นความรู้สึกแทน และลูกจะสามารถเข้าใจได้ว่าคำนี้คือหมายถึงความรู้สึกแบบนี้

กิจกรรมพัฒนา eq

ทำไมความฉลาดทางอารมณ์จึงสำคัญ?

ความฉลาดทางการเรียนเป็นสิ่งสำคัญที่พ่อแม่ทุกคนล้วนต้องการให้ลูก ๆ มี เพื่อความก้าวหน้าในการประกอบอาชีพ เมื่อลูกโตขึ้น แต่การมีระดับเชาว์ปัญญา หรือ IQ สูง เพียงอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอที่จะทำให้เด็กเติบโตหรือใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข ดังนั้น การที่เด็กมีพัฒนาการด้านอารมณ์ หรือ EQ ที่ดีตั้งแต่ยังเล็กจึงเป็นสิ่งจำเป็นที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม

  • ลูกของคุณจะสามารถอยู่กับสังคมภายนอกได้เป็นอย่างดี สามารถปรับเปลี่ยนตามได้อย่างเหมาะสม
  • ลูกสามารถสร้างความสุขได้ด้วยตัวเอง อีกทั้งยังสร้างความภาคภูมิใจและความพึงพอใจในตัวเองได้เป็นอย่างดี
  • ลูกจะเข้าใจสถานการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับความสัมพันธ์โดยรอบ สามารถเข้าใจสถานการณ์และเรียนรู้ผิดถูก เมื่อทำผิดก็กล้าที่จะขอโทษและรับผิดชอบการกระทำนั้น
  • ลูกจะกลายเป็นคนที่มีความกล้าในการทำอะไรต่าง ๆ มีความใฝ่รู้ และอยากจะเรียนรู้จากคนอื่น ๆ อยู่เสมอ

สรุป

สำหรับ EQ ซึ่งคือความฉลาดทางอารมณ์ ที่นับเป็นสิ่งที่เด็กควรพัฒนาตั้งแต่ยังเล็กๆ เพื่อที่จะได้รู้จักและเข้าใจตัวเองได้อย่างเต็มที่ สามารถรับรู้สถานการณ์โดยรอบและปรับตัวได้อย่างเหมาะสม ในการใช้ชีวิตกับการสร้างความสัมพันธ์กับคน ก็จะได้สามารถเข้าใจความต้องการหรือรับรู้ความรู้สึกของผู้อื่นได้ ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่จะช่วยในการพัฒนาความสัมพันธ์ทุกรูปแบบ และสำหรับทาง Speak Up เองก็เน้นให้เด็กได้ทำกิจกรรมร่วมกัน เพื่อเสริมสร้างและพัฒนาอีคิว ให้เหมาะสมตามแต่ละวัยได้